Waarom doen ze dit?

Elze en Andrea hebben allebei een duidelijke motivatie om mee te doen. Elze: “Mijn huis is al behoorlijk duurzaam, alles is al geïsoleerd. Het enige wat nog ontbreekt, is van het gas af. Voor mij is dit de laatste stap en ik wil onderzoeken of het haalbaar is.”

Andrea en haar gezin willen hun huis zo duurzaam mogelijk maken zodat er nog lang kunnen blijven wonen. “Als er een mogelijkheid is om ons steentje bij te dragen, waarom niet? Iedereen wil toch uiteindelijk dat de wereld leefbaar blijft? Kleine stapjes helpen, en dat besef delen we in de buurt.”

De techniek: wat is de oplossing?

Inmiddels zijn er vier gesprekken met de buurt gevoerd om samen te onderzoeken wat de beste oplossing is. Er wordt nu gekeken naar een collectieve warmteoplossing voor de hele straat. Het idee is om met verticale bodemlussen te werken, die de huizen van warmte voorzien. “Het plan is dat mensen die nu willen, kunnen aansluiten op dit systeem. Bij andere huizen leggen we het systeem tot de voordeur, zodat zij later kunnen aansluiten wanneer zij dat willen", legt Elze uit.

Er is wel maatwerk nodig, vertelt Andrea: “Elk huis is toch weer anders, dus er moet goed gekeken worden hoe de leidingen in de huizen kunnen worden aangelegd. Dat kan ingrijpend zijn, want het betekent dikkere leidingen door het huis, op zolder of in de garage. We zijn in gesprek met bedrijven en zij komen ook kijken naar de huizen, om te zien wat er mogelijk is."

Ondersteuning van de gemeente

De gemeente Hilversum ondersteunt de bewoners bij hun onderzoek. “De gemeente trekt goed aan de kar om alles gaande te houden. Maar het is een ingewikkelde zoektocht. De gemeente is afhankelijk van bedrijven en er is geen kant-en-klaar plan. Daardoor duurt het langer dan gehoopt. Maar het is wel fijn dat we gelijkwaardig in gesprek gaan en dat er ruimte is om mee te denken.”

Andrea vult aan: “De gesprekken met de gemeente leveren nog geen concrete oplossingen op, en sommige mensen vinden dat het allemaal te langzaam gaat. Wat ons betreft mag de gemeente wel meer sturing geven of een duidelijk kader schetsen. Er zijn nu nog veel vragen en onduidelijkheden. Toch proberen ze ons goed te ondersteunen en de bewoners goed te betrekken.”

Samenwerken met de buurt

Een onverwacht voordeel van dit project is dat de buurt elkaar beter heeft leren kennen. Na het tweede gesprek met de buurt heeft Elze een enquête gemaakt, met algemene en technische vragen over bijvoorbeeld energieverbruik, samenstelling huishouden, en welke verduurzamingsmaatregelen al genomen zijn. “Zo hebben we de wensen opgehaald van de buren en meer inzicht gekregen in wat de buren wel en niet willen", vertelt Elze. “Maar ook over zorgen en onzekerheden die we als huiseigenaren delen, wat voor vragen heeft iedereen?”

“Voorheen was iedereen vooral met zijn eigen huis bezig", zegt Andrea. “Nu hebben we samen buurtbijeenkomsten, en zelfs een glühweinparty en barbecue georganiseerd. We hebben een Whatsappgroep en praten veel meer met elkaar. Het is echt een onderwerp voor iedereen, ook al is de Mossenmeent een heel divers straatje. Zelfs als het uiteindelijke systeem misschien niet voor iedereen werkt, hebben we wel iets bereikt. We zijn als buurt meer verbonden en dat is echt een winstpunt.”

Twijfels en zorgen

Er zijn ook zorgen in de buurt. “Mensen twijfelen of het nieuwe systeem wel betrouwbaar is", legt Elze uit. “Iedereen weet nu wat ze hebben aan het gasnet. Wat als het nieuwe systeem niet goed werkt, en we zonder warmte zitten? Dit soort huizen zijn niet gebouwd om warmte vast te houden. Daar maken mensen zich zorgen over. Er is letterlijk koudwatervrees. We moeten daarom de werking van zo'n systeem meemaken, de functionaliteit in de zomer en de winter ervaren.”

Ook de kosten spelen een rol. “Een nieuwe installatie is duur, en mensen vragen zich af of ze dat wel kunnen betalen. Het is een grote stap en niet iedereen voelt zich daar comfortabel bij. Het blijft een lastige beslissing en dé oplossing lijkt nog niet ontdekt”, vertelt Andrea.

Wat is er geleerd?

Tijdens dit proces hebben Elze, Andrea en hun buren veel geleerd. “Het belangrijkste is dat we als buurt samenwerken en dat iedereen zijn eigen keuzes kan maken", zegt Elze. “Niemand wordt gedwongen om iets te doen. Het gaat erom dat we kijken wat voor iedereen werkt.”

Ook zien ze het voordeel van collectief handelen. Andrea: “Als je dingen samen doet, zoals het aanschaffen van een collectief systeem, scheelt dat in de kosten en is het minder ingrijpend voor de straat. De straat gaat dan bijvoorbeeld maar één keer open. We hebben wel ondersteuning van de gemeente nodig, en het is belangrijk dat ze ons blijven helpen met kennis en financiën.”

De volgende stap

Het project in de Mossenmeent is nog in volle gang. Er zijn nog geen definitieve conclusies getrokken, maar de buurt blijft samen onderzoeken wat de beste oplossing is. “We houden het vrijblijvend", vertelt Elze. “Iedereen doet mee op zijn eigen tempo. Het is een proces, maar uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: een duurzame, leefbare buurt.”